සයිබර් අපරාධකරුවන්ගෙන් ඔබගේ අනන්‍යතාවය සඟවා තබා ගැනීම නැතිනම් නිරාවරනයෙන් තොරව තබා ගැනීම ඉතා වැදගත් වන්නේ ඒ ඔස්සේ ඔබගේ සයිබර් අනන්‍යතාවයට අනවසර පිවිසීමකට ඉඩ කඩ පහසුවෙන් ලැබෙන්නට ඉඩ ඇති නිසාය. හදාරන්නන් පවසන්නේ සරල භාවිතාවන් කිහිපයක් ඔස්සේ ඔබගේ ආරශිත බව තහවුරු කරගන්නට හැකි වන්නට නියමිත වන්නේ එම දුර්වලතා සයිබර් අපරාධකරුවන් තම ව්‍යාපෘති සදහා බහුලව යොදා ගන්නා බවට දක්නට ලැබෙනු නිසාය.
Keep your social media accounts private ඔබව ඉලක්ක කරගන්නා හෝ ඉලක්ක කරගන්නට පහසු මූලාංශ්‍ර මේ තුල වන්නට හැකියාව ඉතාඉහල නිසා මේ උපදෙස ඉතා වැදගත් විය හැක. සමහර විට ඔබ නොසිතන තොරතුරු පදනම් කරගනිමින් අපරාධ කරුවන්ට ඔබව ලුහුබඳින්නට අවස්ථාව ලැබෙන බව උදාහරන බොහොමය.
Deactivate and delete old social media profiles තවත් වැදගත් උපදෙසක් වන්නේ ඔබගේ අවධානයෙන් ගිලිහුනු මුත් ඔබගේ පෞද්ගලිකත්වයන් රැසක් එහි වන්නට හැකි බැවිනි. විටක තොරතුරු ලබා ගන්නට පමනක් නොව එම ගිනුමට අනවසර පිවිසුමකට පවා උත්සාහයකට එම ගිණුම් භාවිතා විය හැකිව අපමනක් නොව කාලාන්තරයක උත්සාහයකට ලක් වන්නට පහසු වන්නේ ඔබගේ අවධානයෙන්ද ඒවා ගිලිහී ඇති බැවිනි.
Password protect your devices පමනක් නොව එම අවසර පද complex මට්ටමක තබා ගැනීම වැදගත්ය. පලමුව ඔබගේ සරල දෛනික භාවිතාවන් වන දුරක්ථන අංකය , වාහනයේ අංකය වැන්නක සිට සරල සම්මත වචන නැතිනම් යෙදුම් මග හැරිය යුතුවාක් පමනක් නොව අහබු අකුරු පෙලක් symbols, numbers හා capitals ආකාරයට අතර මැදිව යොදා ගනිමින් සංකීර්න කර තබා ගැනීම වැදහත්ය.
Install anti-virus software on your laptop and personal devices and keep it up to date වැදගත් වන්නේ එක අන්තයකින් ඕබේ ආරක්ෂාව සදහා පමනක් නොව ඔබගේ අලුත්ම උපකරනය පවා යලි පිලිසකර කල නොහැකි තරමේ හානිකරයන් ගෙන් ගලවා තබා ගැනීම සදහාය. මේ සදහා නොමිළේ මෙන්ම මිළඳී ගත හැකි ආරක්ෂක මෘතුකාංග රාශියක් ඇත. ඕබේ භාවිතාවේ ප්‍රමානයට සාපේක්ෂව මේ තොරා ගැනීම නුවණට හුරු වනු ඇත.
Take care on public Wi-F වැදගත් වන්නේ ලොව පුරා මේ දුර්වලතා සොයමින් සරන්නන්ගෙන් අඩුවක් නොවන බැවිනි. විශේෂයෙන් වඩාත් sensitive apps එනම් mobile banking වැනි භාවිතාවන් මෙවන් වාතාවරනයන් තුලදී විවෘත නොකර සිටීම ඉතා වැදගත් විය හැක. එසේම අනවශ්‍ය ලෙසට විවෘත තබා ගැනීම වඩාත් හානිකර වන්නට ඉඩ ඇත.
Pubudu Siriwansa
